Bộ 44 尸 thi [5, 8] U+5C45
居 cư, kí
ju1, ji1- (Động) Ở. ◎Như: yến cư 燕居 ở nhàn, nghĩa là lúc ở trong nhà nhàn rỗi không có việc gì. ◇Luận Ngữ 論語: Quân tử thực vô cầu bão, cư vô cầu an 君子食無求飽, 居無求安 (Học nhi 學而) Người quân tử ăn không cầu được no thừa, ở không cần cho sướng thích.
- (Động) Ngồi xuống. ◇Luận Ngữ 論語: Cư, ngô ngứ nhữ 居, 吾語汝 (Dương Hóa 陽貨) Ngồi xuống đây, ta nói cho anh nghe.
- (Động) Tích chứa, dự trữ. ◎Như: cư tích 居積 tích chứa của cải, kì hóa khả cư 奇貨可居 hàng quý có thể tích trữ (để đợi lúc có giá đem bán).
- (Động) Giữ, ở vào địa vị. ◇Lưu Vũ Tích 劉禹錫: Hà nhân cư quý vị? 何人居貴位 (Vịnh sử 詠史) Người nào giữ được địa vị cao quý?
- (Động) Chiếm, chiếm hữu. ◎Như: cư kì đa số 居其多數 chiếm đa số. ◇Tấn Thư 晉書: Thiên hạ bất như ý, hằng thập cư thất bát 天下不如意, 恆十居七八 (Dương Hỗ truyện 羊祜傳) Sự bất như ý trong thiên hạ, chiếm hết bảy tám phần mười.
- (Động) Mang chứa, giữ trong lòng. ◎Như: cư tâm phả trắc 居心叵測 lòng hiểm ác khôn lường.
- (Danh) Chỗ ở. ◎Như: cố cư 故居 chỗ ở cũ, tân cư 新居 chỗ ở mới, thiên cư 遷居 dời chỗ ở.
- (Danh) Chữ dùng đặt tên cho hiệu ăn, quán trà, v.v. ◎Như: Minh Hồ cư 明湖居, Đức Lâm cư 德林居.
- (Danh) Họ Cư.
- (Trợ) Dùng giữa câu, biểu thị cảm thán. ◇Thi Kinh 詩經: Nhật cư nguyệt chư, Chiếu lâm hạ thổ 日居月諸, 照臨下土 (Bội phong 邶風, Nhật nguyệt 日月) Mặt trời và mặt trăng, Chiếu xuống mặt đất.
- Một âm là kí. (Trợ) Thế? Vậy? (để hỏi, dùng sau hà 何, thùy 誰). ◇Tả truyện 左傳: Quốc hữu nhân yên, thùy kí, kì Mạnh Tiêu hồ 國有人焉, 誰居, 其孟椒乎 (Tương công nhị thập tam niên 襄公二十三年) Nước (Lỗ) có người tài, ai thế, có phải ông Mạnh Tiêu không? ◇Trang Tử 莊子: Hà kí hồ? Hình cố khả sử như cảo mộc, nhi tâm cố khả sử như tử hôi hồ? 何居乎? 形固可使如槁木, 而心固可使如死灰乎? (Tề vật luận 齊物論) Sao vậy? Hình lại có thể khiến như gỗ khô, lòng lại có thể khiến như tro nguội?
|
