|
Từ điển Tiếng Việt (Vietnamese Dictionary)
Nguyễn Phúc Ưng Ky
(Quý hợi 1863 - Mậu tí 1888)
Hòang tử, con Kiên Thái vương, anh ruột hai vua Kiến Phúc, Hàm Nghi, tên là Nguyễn Phúc Ưng Ky. Ngày 19-9-1885, Ưng Ky được đưa lên ngôi lấy hiệu năm là Đồng Khánh nên cũng gọi là vua Đồng Khánh
Trước khi lên ngôi, ông bị Phụ chính đại thần Phan Đình Bình phản đối vì Bình muốn lập vua Dục Đức là hoàng tử Bửu Lân lên kế vị (Phan là ông ngoại Bửu Lân). Do đó, Đồng Khánh và phe nhóm có mối thâm thù với Phan Đình Bình, nên khi làm vua, ông toa rập với Pháp và tay chân giết hại Phan (X. Phan Đình Bình)
Lên ngôi một thời gian (1886) ông được Pháp đưa ra Quảng Bình phủ dụ các lực lượng nghĩa quân về với Pháp, nhưng bị các phong trào yêu nước và nhân dân tảy chay. Trong thời gian làm vua, Đồng Khánh chỉ là bù nhìn của thực dân Pháp, quyền hành của ông không vượt ra ngoài giới hạn của cung điện và đám nữ tì. Công việc triều chính đều do các quan người Pháp như Champeax, tướng Prudhomme, nhất là Paul Bert trực tiếp nắm giữ, quyết định cả. Năm Mậu tí (ngày 26 tháng chạp) 1888 ông mất, hưởng dương 25 tuổi, miếu hiệu là Cảnh tông Thuần hoàng đế. Tương truyền cái chết của ông là do ám ảnh bởi việc ông và Nguyễn Hữu Độ bức tử đại thần Phan Đình Bình
|
|
|
|