|
Từ điển Hán Việt
繩
Bộ 120 糸 mịch [13, 19] U+7E69
繩 thằng
绳 sheng2, min3, ying4, sheng4- (Danh) Dây, sợi. ◎Như: ma thằng 麻繩 dây gai, ni long thằng 尼龍繩 dây nylon.
- (Danh) Công cụ của thợ mộc dùng để lấy mực thẳng. ◎Như: thằng mặc 繩墨 mực thước. ◇Tuân Tử 荀子: Mộc trực trúng thằng, nhụ dĩ vi luân 木直中繩, 輮以為輪 (Khuyến học 勸學) Gỗ thẳng đúng mực thước, uốn cong làm bánh xe.
- (Danh) Quy củ, phép tắc, chuẩn tắc. ◇Sử Kí 史記: Phụ nhân tả hữu tiền hậu quỵ khởi giai trúng quy củ thằng mặc 婦人左右前後跪起皆中規矩繩墨 (Tôn Tử Ngô Khởi liệt truyện 孫子吳起列傳) Đám đàn bà (hướng theo) phía trái, phía phải, phía trước, phía sau, quỳ xuống, đứng lên, đều đúng phép tắc, mực thước.
- (Danh) Họ Thằng.
- (Động) Trói buộc, ước thúc, chế tài. ◇Sử Kí 史記: Thiên hạ sơ định, viễn phương kiềm thủ vị tập, chư sanh giai tụng pháp Khổng Tử, kim thượng giai trọng pháp thằng chi, thần khủng thiên hạ bất an. Duy thượng sát chi 天下初定, 遠方黔首未集, 諸生皆誦法孔子, 今上皆重法繩之, 臣恐天下不安. 唯上察之 (Tần Thủy Hoàng bổn kỉ 秦始皇本紀) Thiên hạ mới được bình định, lê dân ở phương xa vẫn chưa theo ta, các nho sinh đều học theo Khổng Tử, nay bệ hạ dùng theo pháp luật nặng để trói buộc họ thì thần sợ thiên hạ không yên. Xin bệ hạ xét đến điều đó.
- (Động) Sửa lại, sửa chữa. ◎Như: thằng khiên củ mậu 繩愆糾謬 sửa chữa lỗi lầm.
- (Động) Đo lường. ◇Lễ Kí 禮記: Dĩ thằng đức hậu 以繩德厚 (Nhạc kí 樂記) Để đo lường bề dày của đức.
- (Động) Nối tiếp, kế thừa. ◇Thi Kinh 詩經: Thằng kì tổ vũ 繩其祖武 (Đại nhã 大雅, Hạ vũ 下武) Nối bước của tổ tiên.
|
準繩 chuẩn thằng
赤繩繫足 xích thằng hệ túc
|
|
|
|
