Bộ 29 又 hựu [2, 4] U+53CD
反 phản, phiên
fan3, fan1- (Tính) Trái, ngược. Đối lại với chính 正. ◎Như: phản diện 反面 mặt trái.
- (Động) Quay về, trở lại. Thông phản 返. ◇Chiến quốc sách 戰國策: Trí Bá quả khởi binh nhi tập Vệ, chí cảnh nhi phản, viết: Vệ hữu hiền nhân, tiên tri ngô mưu dã 智伯果起兵而襲衛, 至境而反, 曰: 衛有賢人, 先知吾謀也 (Vệ sách nhị 衛策二) Trí Bá quả nhiên dấy binh đánh úp nước Vệ, tới biên giới (nước Vệ) rồi quay về, bảo: Nước Vệ có người hiền tài, đã đoán trước được mưu của ta.
- (Động) Nghĩ, suy xét. ◎Như: tự phản 自反 tự xét lại mình. ◇Luận Ngữ 論語: Bất phẫn bất khải, bất phỉ bất phát, cử nhất ngung tắc dĩ tam ngung phản, tắc bất phục dã 不憤不啟, 不悱不發, 舉一隅不以三隅反, 則不復也 (Thuật nhi 述而) Kẻ nào không phát phẫn (để tìm hiểu), thì ta không mở (giảng cho). Ta vén cho một góc rồi mà không tự suy nghĩ tìm ra ba góc kia, thì ta không dạy cho nữa.
- (Động) Trở, quay, chuyển biến. ◎Như: phản thủ 反手 trở tay, dị như phản thủ 易如反手 dễ như trở bàn tay, phản bại vi thắng 反敗爲勝 chuyển bại thành thắng.
- (Động) Làm trái lại. ◎Như: mưu phản 謀反 mưu chống ngược lại, phản đối 反對 phản ứng trái lại, không chịu.
- Một âm là phiên. (Động) Lật lại. ◎Như: phiên vị 反胃 (bệnh) dạ dầy lật lên, phiên án 反案 lật án lại, đòi xét lại vụ án.
|
