Tra từ 便 - Từ điển Hán Việt

Bộ 9 人 nhân [7, 9] U+4FBF
便 tiện
bian4, pian2

(Tính) Thuận, thuận lợi. ◎Như: tiện lợi 便利 lợi ích. ◇Sử Kí 史記: Tựu thiện thủy thảo đồn, xả chỉ, nhân nhân tự tiện 就善水草屯, 舍止, 人人自便 (Lí tướng quân truyện 李將軍傳) Đóng trại ở những nơi nước tốt cỏ tốt, buông thả không gò bó, ai nấy đều tùy tiện.
(Tính) Thường, xoàng, đơn giản. ◎Như: tiện phục 便服 thường phục, tiện phạn 便飯 bữa cơm thường.
(Tính) Nhanh nhẹn, mẫn tiệp. ◇Luận Ngữ 論語: Kì tại tông miếu triều đình, tiện tiện nhiên, duy cẩn nhĩ 其在宗廟朝廷, 便便然唯謹爾 (Hương đảng 鄉黨) Ngài (Khổng tử) ở tại tông miếu, triều đình, thì khéo léo mẫn tiệp, mà rất thận trọng.
(Tính) Yên ổn. ◎Như: tiện điện 便殿, tiện cung 便宮 cung điện yên ổn.
(Động) Thích hợp. ◎Như: tiện ư huề đái 便於攜帶 rất tiện để đeo bên mình.
(Động) Làm lợi cho, có lợi cho. ◇Sử Kí 史記: Tướng tại ngoại, chủ lệnh hữu sở bất thụ, dĩ tiện quốc gia 將在外, 主令有所不受, 以便國家 (Ngụy Công Tử liệt truyện 魏公子列傳) Tướng ở ngoài biên thùy, lệnh của vua có cái không theo, để làm lợi ích cho quốc gia.
(Động) Quen thuộc. ◇Tam quốc chí 三國志: Bố tiện cung mã 布便弓馬 (Lữ Bố truyện 呂布傳) (Lã) Bố quen cỡi ngựa bắn cung.
(Động) Bài tiết cứt, đái. ◎Như: tiện niệu 便尿 đi giải.
(Danh) Lúc thuận tiện. ◎Như: tiện trung thỉnh lai cá điện thoại 便中請來個電話 khi nào tiện xin gọi điện thoại.
(Danh) Cơ hội. ◇Lí Hoa 李華: Ngô tưởng phù bắc phong chấn Hán, Hồ binh tí tiện; chủ tướng kiêu địch, kì môn (*) thụ chiến 吾想夫北風振漢, 胡兵伺便; 主將驕敵, 期門受戰 (Điếu cổ chiến tràng văn 弔古戰場文) Ta tưởng trận gió bắc làm rúng động quân Hán, binh Hồ thừa cơ quấy nhiễu; chủ tướng khinh địch, kì môn giao chiến. § Ghi chú (*): kì môn là một chức quan võ.
(Danh) Phân, nước đái. ◎Như: đại tiện 大便 đi ỉa, tiểu tiện 小便 đi đái, phẩn tiện 糞便 cứt đái.
(Danh) Họ Tiện.
(Phó) Liền, ngay, lập tức. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: Na tăng tiện niệm chú thư phù, đại triển huyễn thuật 那僧便念咒書符, 大展幻術 (Đệ nhất hồi) Nhà sư đó liền niệm chú viết bùa, thi triển hết phép thuật ra.
(Phó) Biểu thị phản vấn: Há, chẳng là. ◇Văn Đồng 文同: Nhược vô thư tịch kiêm đồ họa, tiện bất giáo nhân bạch phát sanh? 若無書籍兼圖畫, 便不教人白髮生 (Khả tiếu khẩu hào 可笑口號) Nếu như không có sách vở cùng đồ họa, há chẳng khiến người ta ra tóc trắng sao?
(Liên) Dù, cho dù, dù có. ◇Đỗ Phủ 杜甫: Tiện dữ tiên sanh ưng vĩnh quyết, Cửu trùng tuyền lộ tận giao kì 便與先生應永訣, 九重泉路盡交期 (Tống Trịnh thập bát kiền 送鄭十八虔) Cho dù phải vĩnh biệt tiên sinh, Thì dưới chín suối cũng là cơ hội gặp nhau.

任便 nhậm tiện, nhiệm tiện
一舉兩便 nhất cử lưỡng tiện
中便 trung tiện
便利 tiện lợi
便宜 tiện nghi
便是 tiện thị
便服 tiện phục
便血 tiện huyết